Bạn đang xem bài viết Nét Đẹp Văn Hóa Ẩm Thực Việt được cập nhật mới nhất trên website Raffles-hanoi.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Văn hóa ẩm thực là nét văn hóa tự nhiên hình thành trong cuộc sống. Nhất là đối với người Việt Nam, ẩm thực không chỉ là nét văn hóa về vật chất mà còn là văn hóa về tinh thần. Qua ẩm thực người ta có thể hiểu được nét văn hóa thể hiện phẩm giá con người, trình độ văn hóa của dân tộc với những đạo lý, phép tắc, phong tục trong cách ăn uống…
Nét văn hóa ẩm thực người Việt
Văn hóa ẩm thực người Việt được biết đến với những nét đặc trưng như: tính hòa đồng, đa dạng, ít mỡ; đậm đà hương vị với sự kết hợp nhiều loại gia giảm để tăng mùi vị, sức hấp dẫn trong các món ăn. Việc ăn thành mâm và sử dụng đũa và đặc biệt trong bữa ăn không thể thiếu cơm là tập quán chung của cả dân tộc Việt Nam.
Ẩm thực miền Bắc: món ăn có vị vừa phải, không quá nồng nhưng lại có màu sắc sặc sỡ, thường không đậm các vị cay, béo, ngọt, chủ yếu sử dụng nước mắm loãng, mắm tôm. Hà Nội được xem như tinh hoa ẩm thực của miền Bắc với những món ăn ngon như phở, bún thang, bún chả, bún ốc, cốm làng Vòng, bánh cuốn Thanh trì và gia vị đặc sắc như tinh dầu cà cuống, rau húng Láng.
Ẩm thực miền Trung: Người miền Trung lại ưa dùng các món ăn có vị đậm hơn, nồng độ mạnh. Tính đặc sắc thể hiện qua hương vị đặc biệt, nhiều món cay hơn đồ ăn miền Bắc và miền nam. Màu sắc được phối trộn phong phú, rực rỡ, thiên về màu đỏ và nâu sậm. Ẩm thực miền Trung nổi tiếng với mắm tôm chua, các loại mắm ruốc. Ẩm thực cung đình Huế với phong cách ẩm thực hoàng gia không chỉ rất cay, rất nhiều màu sắc mà còn chú trọng vào số lượng các món ăn, cách bày trí món.
Ẩm thực miền Nam: Do chịu nhiều ảnh hưởng của ẩm thực Trung Hoa, Campuchia, Thái Lan nên các món ăn của người miền Nam thiên về độ ngọt, độ cay. Phổ biến các loại mắm khô như mắm cá sặc, mắm bò hóc, mắm ba khía… Có những món ăn dân dã, đặc thù như: chuột đồng khìa nước dừa, dơi quạ hấp chao, rắn hổ đất nấu cháo đậu xanh, đuông dừa, đuông đất hoặc đuông chà là, vọp chong, cá lóc nướng trui…
Ẩm thực các dân tộc thiểu số: Ẩm thực của mỗi dân tộc thiểu số đều có những bản sắc riêng biệt. Nổi tiếng như món thịt lợn sống trộn phèo non của các dân tộc Tây Nguyên, bánh cuốn trứng (Cao Bằng, Lạng Sơn), bánh coong phù dân tộc Tày, Lợn sữa và vịt quay móc mật, khau nhục Lạng Sơn, phở chua, cháo nhộng ong, phở cồn sủi, thắng cố, các món xôi nếp nương của người Thái, thịt chua Thanh Sơn Phú Thọ…
Ẩm thực thể hiện văn hóa tinh thần người Việt
Văn hóa tinh thần của người Việt trong ẩm thực chính là sự thể hiện nét đẹp trong văn hóa giao tiếp, là sự cư xử giữa người với người trong bữa ăn, làm vui lòng nhau qua thái độ ứng xử lịch lãm, có giáo dục. Việc ăn uống đều có những phép tắc, lề lối riêng, từ bản thân, đến trong gia đình, rồi các mối quan hệ ngoài xã hội.
Bản thân mỗi người phải biết giữ gìn, thận trọng trong khi ăn, cũng như đề cao danh dự của mình: “ăn trông nồi, ngồi trông hướng”, hay “ăn phải nhai, nói phải nghĩ”
Trong gia đình: ăn chung mâm, ưu tiên thức ăn ngon cho người lớn tuổi, trẻ nhỏ”kính trên nhường dưới”, thể hiện sự kính trọng, tình cảm yêu thương. Bữa cơm hàng ngày được xem là bữa cơm xum họp gia đình, mọi người quây quần bên nhau, cùng nhau vui vầy sau một ngày làm việc mệt nhọc.
Ngoài xã hội: việc mời khách đến nhà thể hiện nét văn hóa giữa người với người trong xã hội. Khi có dịp tổ chức ăn uống, gia chủ thường làm những món ăn thật ngon, nấu thật nhiều để đãi khách. Chủ nhà thường gắp thức ăn mời khách, tránh việc dừng đũa trước khách, và có lời mời ăn thêm khi khách dừng bữa. Bữa cơm thiết không chỉ đơn thuần là cuộc vui mà còn thể hiện tấm lòng hiếu khách đặc trưng của người Việt.
Nguồn: tạp chí Hồng Lam
Nét Văn Hóa Ẩm Thực Xứ Mường
Phong phú ẩm thực 4 Mường
Nhắc đến ẩm thực xứ Mường, du khách nghĩ ngay đến rượu cần Hòa Bình, một loại rượu trứ danh được làm từ men lá. Hẳn là có bí quyết riêng nên loại rượu cần xuất xứ ở vùng Mường Vang (Lạc Sơn) có hương vị quyến rũ, say nồng và hết sức đặc biệt. Theo bà Bùi Thị Cùi, một trong những hộ đang gìn giữ thương hiệu rượu cần đặc sản Mường Vang, rượu cần được chế biến từ gạo nếp nương, vỏ trấu nếp được rang thơm và men lá làm theo bí quyết gia truyền, việc ủ chế biến vẫn theo cách thủ công và dân dã. Giống như bản sắc cổ truyền, rượu cần là món đồ uống không thể thiếu vắng mỗi khi gia đình, làng xóm có việc vui.
Cũng cùng một loại nguyên liệu là gạo nếp nương, đồng bào dân tộc Mường Hòa Bình còn chế biến thành món cơm lam vừa dẻo, vừa thơm. Nơi làm ra món cơm lam đặc sản, ngon nhất trong 4 Mường là Mường Động (Kim Bôi). Với món cơm lạ miệng, thay vì thói quen từ ngàn xưa, dễ làm, cách làm cơm lam ngày nay có chút khác so với trước, không phải làm cơm lam cho qua bữa mà còn là sản phẩm du lịch để thực khách thưởng thức. Ngoài nguyên liệu gạo nếp, người Mường còn thêm vào ít nước cốt dừa để khi ống cơm lam nướng chín trên bếp than, bếp củi, mùi thơm ngậy của nước cốt dừa hòa quyện với vị ngọt bùi của gạo nếp, mùi thơm đặc trưng của tre, nứa non tạo thành hương vị vô cùng tinh tế. Khi ăn cơm lam có thể ăn chung với các món thịt gà, măng chua, nhưng ngon nhất vẫn là cơm lam chấm với muối vừng.
Thưởng thức đặc sản rượu cần thương hiệu Mường Vang.
Sẽ thật thiếu sót nếu khách phương xa lên với Hòa Bình mà chưa được thưởng thức mâm cỗ lá, một cách thức thể hiện ẩm thực được xem là độc đáo nhất của dân tộc Mường. Món ăn thường được chế biến từ những nguyên liệu sẵn có ở địa phương, qua đôi bàn tay khéo léo của người dân mà trở thành đặc sản. Nguyên liệu cho mâm cỗ có thể là lợn, gà, trâu, bò, nhưng phổ biến nhất vẫn là thịt lợn. Lợn được nuôi dân dã nên thịt có độ săn chắc, ít mỡ, vị thơm ngọt tự nhiên. Ngoài ra còn có các món ăn khác trên mâm cỗ lá như cá suối nướng, gà nấu măng chua, muối chấm hạt dổi… Xen lẫn các món thịt là món măng luộc, rau rừng đồ. Mâm cỗ lá cũng không thể thiếu món xôi, thường được gói vuông vức trong lá chuối đã hơ lửa cho mềm, tượng trưng cho tinh hoa của đất. Đặc biệt, cỗ là được bày trên lá chuối rừng, loại bánh tẻ được hơ lửa cho dẻo và có mùi thơm ngai ngái đặc trưng, biểu tượng sự gắn bó của cư dân với núi rừng.
Nếu du khách có dịp thăm thú các bản làng xứ Mường, ngoài ẩm thực độc đáo của dân tộc Mường, ẩm thực của cộng đồng các dân tộc khác cũng rất ấn tượng. Đồng bào Mông ở 2 xã vùng cao Hang Kia, Pà Cò (Mai Châu) có món bánh dày rất ngon. Một số món ăn của người Mông được nhiều thực khách ưa chuộng như gà Mông, gạo nếp nương, rau cải với cách chế biến đơn giản mà lạ miệng. Vùng đồng bào dân tộc Dao các huyện: Đà Bắc, Cao Phong, Kim Bôi có món ăn nổi tiếng là rượu hoẵng, thịt muối chua… Người Thái ở Mai Châu, người Tày ở Đà Bắc có cách chế biến riêng để tạo nên ẩm thực của dân tộc mình như xôi nếp nương ngũ sắc, thịt nướng vùi tro, cá đồ lá đu đủ, rượu men lá…
Trải nghiệm giá trị văn hóa
Với “kho tàng” ẩm thực xứ Mường, thực khách không chỉ được thưởng thức nhiều món ăn ngon, hấp dẫn mà còn được trải nghiệm giá trị văn hóa. Tiêu biểu và độc đáo là mâm cỗ lá, thoạt nhìn tưởng đơn giản nhưng không hề đơn giản, bởi người Mường còn gửi gắm trong đó cả tâm tình với vạn vật, với con người… Qua mâm cỗ lá thể hiện tính cộng đồng, tình cảm tương thân, tương ái, nề nếp gia đình… là những yếu tố giúp cộng đồng tồn tại, phát triển. Thưởng thức mâm cỗ lá, thực khách không chỉ cảm nhận hương vị đặc biệt của các món ăn chấm với muối hạt dổi mà còn tìm thấy trong đó thứ tình cảm mộc mạc, chân thành của con người thông qua cách bày cỗ; cảm nhận được văn hóa, phép tắc thông qua cách bày biện, trân trọng thức ăn trên mâm cỗ. Hay như văn hóa rượu cần, để làm ra những vò rượu quý, người Mường có bí quyết gia truyền và yêu cầu sự tỉ mỉ cao ở từng công đoạn. Trong đời sống hiện đại ngày nay, dù có các loại đồ uống đa dạng nhưng rượu cần vẫn là đồ uống đặc sản truyền thống rất được thực khách trong và ngoài nước ưa thích. Nét văn hóa rượu cần chứa đựng tính gắn kết cộng đồng, tình yêu và sự sẻ chia. Trong các sự kiện trọng đại của cộng đồng, ngày lễ Tết, ngày vui đôi lứa… không thể không có rượu cần. Bên cạnh hình thức uống nội bộ trong gia đình, uống rượu góp thì uống cộng đồng mường bản là hình thức phổ biến, ý nghĩa và là cuộc rượu vui nhất bởi có sự tham gia của đông người, mọi người đến tự giác vào cuộc chung vui.
Theo các chuyên gia chuyên nghiên cứu về văn hóa Mường nói chung, ẩm thực xứ Mường nói riêng thì nguyên liệu, cách chế biến và thưởng thức ẩm thực người Mường khác biệt với người Kinh và các dân tộc khác. Nguyên liệu để nấu ăn đảm bảo độ sạch, tươi ngon, hoàn toàn lấy từ tự nhiên hoặc qua quá trình nuôi trồng tự nhiên. Chính vì vậy, các món ăn luôn có vị tự nhiên, không cần phải chế biến cầu kỳ, phức tạp. Trong mâm cơm, thực khách thường thấy đa phần món ăn của người Mường được chế biến theo dạng hấp, luộc, xào, coi trọng hương vị tự nhiên của món ăn. Do đó, người ăn được thưởng thức tinh túy của ẩm thực trong từng nguyên liệu và quan trong nữa là tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, người Mường rất chuộng các vị chua, cay, đắng trong các món ăn của mình. Món ăn khoái khẩu là măng chua, lá nồm, rau sắn muối, ớt, hạt dổi, lá đu đủ và quả đu đủ non… Nhờ biết tiết chế và xử lý, kết hợp nguyên liệu nên các món ăn có hương vị đặc biệt, mới lạ và rất dễ ăn.
Bữa cơm ngày thường và ngày lễ Tết của người Mường rất khác nhau. Vào ngày lễ, người Mường thường dâng cơm cho ông bà, tổ tiên, thần giữ nhà, thần cây… nên món ăn thường chế biến cầu kỳ, phong phú hơn, không quá coi trọng cách trình bày mà tập trung vào nguyên liệu nấu. Một nét văn hóa đẹp trong tập tục của người Mường nằm ở việc quan tâm đến nết ăn nết uống của con người từ lúc còn nhỏ trong mỗi gia đình. Đó chính là nết ăn uống coi trọng tôn ti trật tự, kính trên, nhường dưới, lòng hiếu khách và hạnh phúc khi được nhiều người quý mến và ở lại nhà ăn cơm, tính cởi mở giao tiếp trong ăn uống…
Không quá cầu kỳ, sang trọng nhưng với nguyên liệu tươi ngon, cách chế biến đơn giản mà tinh tế, người Mường đã tạo ra rất nhiều món ăn hấp dẫn, thơm ngon, chiều lòng thực khách. Cùng với cảnh đẹp thiên nhiên, nét đẹp phong tục, tập quán, ẩm thực với giá trị văn hóa độc đáo là một trong những điểm nhấn thu hút, quyến rũ du khách đến xứ Mường khám phá, trải nghiệm và thưởng thức.
Văn Hóa Ẩm Thực Đồng Bằng Bắc Bộ Việt Nam
BÀI THUYẾT TRÌNH CƠ SỞ VĂN HÓA*****
Văn hóa ẩm thực vùngchâu thổ Bắc bộ
Vương Tiến DũngNguyễn Thế DuyBùi Giang NamNguyễn Thế ThiệnPhan Nguyễn Thanh TùngNguyễn Quang Minh
A.
–
Vị trí địa lí
Gồm vùng Hà Nội và vùng Duyên Hải Bắc bộ.– Là tâm điểm của con đường giao lưu quốc tế theo hai trục chính: Tây –Đông và Bắc – Nam. Thuận tiện cho việc giao lưu và tiếp thu tinh hoa vănhóa nhân loại.– Là địa hình núi xen kẽ đồng bằng và thung lung, thấp và bằng phẳng, dốcthoải từ Tây Bắc xuống Đông Nam
II.
Khí hậu
Đây là vùng duy nhất ở Việt Nam có một mùa đông thực sự với 3 tháng cónhiệt độ trung bình dưới 18oC, do đó mà có dạng khí bốn mùa với mỗi mùa tươngđối rõ nét.Hơn nữa, khí hậu vùng này lại rất thất thường, gió mùa đông bắc vừa lạnhvừa ẩm, rất khó chịu, gió mùa hè nóng và ẩm.
B.
Đặc điểm văn hóa lịch sử
Thời vua Hùng
2.
Vào những thế kỉ cuối của thiên niên kỉ TCN, nền văn hoá Việt cổ bắt đầu chịunhững thử thách ghê gớm. Quốc gia Văn Lang, sau đó là Âu Lạc và dân tộc hầu nhưvừa được xác lập và tồn tại chưa được bao lâu đã rơi vào tình trạng bị đô hộ.Ảnh hưởng:Ẩm thực it nhiều chịu ảnh hưởng của văn hóa Trung Hoa có thể kểđến ở cách sử dụng đa dạng các loại gia vị để chế biến món ăn, các món ăn được chếbiến cầu kì theo nhiều cách khác nhau như: Hấp, chiên, xào, luộc, kho, nấu…
Ảnh hưởng ít nhiều bởi ẩm thực Trung Hoa
3.
Chiến tranh Đông Dương là cuộc chiến diễn ra tại Đông Dương thuộc Pháp từngày 19 tháng 12 năm 1946 tới 1 tháng 8 năm 1954, giữa một bên là quân viễnchinh và lê dương Pháp cùng các lực lượng đồng minh bản xứ bao gồm lực lượngcủa Quốc gia Việt Nam, Vương quốc Lào, Vương quốc Campuchia, trong Liên bangĐông Dương, bên kia là lực lượng Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (Việt Minh) cùng cáclực lượng kháng chiến khác của Lào và Campuchia.Những ảnh hưởng đến ẩm thực Bắc Bộ: Một số món ăn đặc trưng của Pháp đãđược du nhập vào miền Bắc có thể kể đến như: Bánh mì, các loại súp, bánh flan…
II.
Đây là cái nôi hình thành văn hóa, văn minh Việt từ buổi ban đầu và hiện tạicũng là vùng văn hóa bảo lưu được nhiều giá trị truyền thống hơn cả.Như đã trình bày ở trên, Bắc Bộ là cái nôi hình thành dân tộc Việt, vì thế,cũng là nơi sinh ra các nền văn hóa lớn, phát triển nối tiếp lẫn nhau: Văn hóa ĐôngSơn, văn hóa Đại Việt và văn hóa Việt Nam. Từ trung tâm này, văn hóa Việt lantruyền vào Trung Bộ rồi Nam Bộ.Cư dân ở đồng bằng Bắc Bộ là cư dân sống với nghề trồng lúa nước, làmnông nghiệp một cách thuần túy. Biển và rừng bao bọc quanh đồng bằng Bắc Bộnhưng từ trong tâm thức, người nông dân Việt Bắc Bộ là những cư dân “xa rừngnhạt biển”.Người nông dân Việt Bắc Bộ là người dân đồng bằng đắp đê lấn biển trồnglúa, làm muối và đánh cá ở ven biển. Nghề khai thác hải sản không mấy phát triển.Ngược lại, Bắc Bộ là một châu thổ có nhiều sông ngòi, mương máng, nên ngườidân chài trọng về việc khai thác thủy sản. Tận dụng ao, hồ đầm để khai thác thủysản là một phương cách được người nông dân rất chú trọng.Thể hiện trong cậu :” :nhất canh trì, nhì canh viên, ba canh điền’.Chính vì những điều kiện đã nói đã ảnh hưởng rất rõ ràng đến văn hóa ẩmthực của người Bắc. Thường là người Việt Bắc Bộ muốn trồng cây cối quanh nơicư trú, tạo ra bóng mát cho ngôi nhà ăn uống của cư dân Việt trên châu thổ Bắc Bộvẫn như mô hình bữa ăn của người Việt trên các vùng đất khác : cơm + rau + cá,nhưng thành phần cá ở đây chủ yếu hướng tới các loại cá nước ngọt. Hải sản đánhbắt ở biển chủ yếu giới hạn ở các làng ven biển, còn các làng ở sâu trong đồngbằng, hải sản chưa phải là thức ăn chiếm ưu thế. Cư dân đô thị, nhất là Hà Nội, ítdùng đồ biển hơn cư dân ở các đô thị phía Nam như Huế, Nha Trang, Sài Gòn.Thích ứng với khí hậu ở châu thổ Bắc Bộ, người Việt Bắc Bộ có chú ý tăng thànhphần thịt và mỡ, nhất là mùa đông lạnh, để giữ nhiệt năng cho cơ thể. Các gia vị cótính chất cay, chua, đắng, quen thuộc với cư dân Trung Bộ, Nam Bộ lại không cómặt trong bữa ăn của người Việt Bắc Bộ nhiều lắm.
Đặc trưng văn về ẩm thựcI.
Đặc trưng về nguyên liệu
Về vùng đồng bằng bắc bộ, người dân sử dụng rất nhiều món rau được canhtác như rau muống, bầu, các loại rau cải…, các loại lúa gạo và các loại thủy sảnnước ngọt dễ kiếm như tôm, cua, cá, trai, hến… và nhìn chung, do truyền thống xaxưa có nền nông nghiệp nghèo nàn, ẩm thực miền Bắc trước kia ít thịnh hành cácmón ăn với nguyên liệu chính là thịt, cá. Điều này cũng thể hiện được tính tổnghợp trong ẩm thực Việt Nam nói chung trong việc có nhiều món ăn trên một mâmcơm, có thể kết hợp các loại rau khác nhau, các loại rau đặc trưng ăn kèm riêng vớicá, tôm. Tuy nhiên, chính phần gia vị dường như là thứ chủ yếu làm nên tên tuổicủa ẩm thực xứ kinh kì. Món ăn miền Bắc có vị thanh, không nồng, không gắt,luôn tôn trọng tính tự nhiên của thực phẩm gần giống với những món ăn đến từchâu Âu và châu Mĩ. Những gia vị thường dùng là rau thơm như húng thơm, tía tô,kinh giới, thìa là, mùi tàu, các loại gia vị thực vật như ớt, hạt tiêu, sả, hẹ, tỏi,gừng…, các loại gia vị lên men như mẻ, mắm tôm, bống rượu, giấm thanh, kẹođắng, nước cốt dừa,… nhưng không dùng nhiều dầu mỡ và đặc biệt là nước mắmvới tác dụng chính là tạo độ hòa quyện của tất cả các vị trong từng món ăn. Đặcbiệt, các vị trong món ăn thường tuân theo quy luật âm dương ngũ hành nên chúngthường hài hòa, dịu nhẹ.
Ví dụmột món ăn
tuổi cho nền ẩm thực Việt Nam. Trong một cái bát nhỏ hội tụ cái ngọt của thịt gà hoặc bò;vị cay dìu dịu của gừng, hạt tiêu đen, vị cay xuýt xoa của ớt: vị chua của chanh, vị thơmchát hăng hắc của các loại rau thơm… và hòa hợp tất cả lại là vị ngọt lịm của nước dùnghầm từ xương… Ngoài ra còn có thể kể tên bún thang, bánh cuốn,…
II.
trưng về chế biến, trang tríẨm thực bắc bộ cũng giống như các nền ẩm thực đều chịu ảnh hưởng dù íthay nhiều từ nguyên tắc âm dương ngũ hành. Ta có thể thấy điều đó từ cách sắpxếp bày biện các món ăn trong một mâm cơm. Các món được đặt trong một mâmcơm hình tròn và có nhiều món ăn với nhiều màu sắc tuân thủ quy luật âm dươngvà cũng tạo hiệu ứng thị giác đáng kể. Một ví dụ khác là mâm ngũ quả ngày tết. Tacó thể thấy rõ ràng nó gồm năm thứ quả với năm màu sắc khác nhau và các cáchsắp xếp mâm ngũ quả khác nhau đều thể hiện ý nghĩa tâm linh và những điềumong muốn trong cuộc sống.
Mâm ngũ quả
Mâm cơm ngày Tết
Ngoài ra, còn có sự trình bày của các nguyên liệu đặc biệt là gia vị trongmón ăn thì ta cũng có thể thấy qua một số loại bánh ở đồng bằng Bắc bộ như bánhSuse (hay còn gọi là bánh phu thê) có hình tròn (dương) bọc trong khuôn hìnhvuông( âm) biểu tượng cho sự vẹn toàn, hòa hợp của trời và đất.
Điều này cũng thể hiện rất rõ nét trong các loại bánh truyền thống của ViệtNam đặc biệt là đồng bằng Bắc Bộ đó là bánh chưng và bánh giầy.
Tóm lại, với sự phong phú và đặc trưng nguyên liệu và cách trang trí theonguyên tắc âm dương ngũ hành, ẩm thực đất kinh kì phương bắc không chỉ để lấpđầy dạ dày mà còn là để thỏa mãn các giác quan của người thưởng thức như vịgiác, thị giác và khứu giác.
D.
Những món ăn đặc trưngI.
Bánh đa cua Hải Phòng
Bánh đa cua được xếp vào hàng đặc sản trong những đặc sản của Hải Phòng.Bánh đa đỏ được trần qua nước sôi rồi đổ vào cùng rau muống chín tái, rau rút,chả cá, chả lá lốt, hành lá thái nhỏ, thêm gạch cua chưng, cà chua và rắc ít hànhkhô thái mỏng trên cùng thực sự có thể gây nghiện cho bất cứ ai từ lần đầu thưởngthức. Thế nên mới có chuyện người vì trót tương tư bánh đa cua Hải Phòng mà lâulâu lại phải rủ bạn bè “khăn gói” về thành phố hoa phượng đỏ ăn cho đỡ thèm. Bạncó thể tìm ăn bánh đa cua ngon ở các quán ở trên đường Trần Phú, Minh Khai,Phạm Ngũ Lão, Cầu Đất…II.
Bánh đậu xanh Hải Dương
Ra đời vào đầu thế kỷ 20 tại thị xã Hải Dương, bánh đậu xanh đã sớm trởthành sản vật đặc trưng nhất của Hải Dương, một vùng đất nhỏ bé ở đồng bằngsông Hồng. Bánh đậu xanh không quá cầu kỳ mà thật giản dị, mộc mạc nhưng lạichứa đựng hương vị nồng nàn của miền quê Bắc Bộ.Để làm bánh phải dùng bằng bột đậu xanh nguyên chất, hương thơm thuầnkhiết không vướng mùi hương liệu công nghiệp. Bánh ngon làm bằng bột ướt, cótrộn mỡ, đường vừa phải để tạo độ ngọt thanh và phải béo ngậy, thơm mùi đậuxanh. Thưởng thức bánh đậu xanh ngon nhất là cùng với chén nước chè TháiNguyên. Vị ngọt béo của bánh với vị chát, ngăn ngắt đắng của trà làm tôn lên vịngon của bánh đậu xanh. Nhấm một miếng bánh và một ngụm trà, sẽ cảm nhậnđược vị ngọt thanh và hương thơm nhẹ nhàng của bánh lan toả.1212
Bánh cáy Thái Bình
Bánh cáy là đặc sản của làng Nguyễn xã Nguyên Xá huyện Đông Hưng tỉnhThái Bình. Bánh cáy có nhiều màu sắc. Người ta chọn loại nếp ngon (nếp cái hoavàng), mang hạt rang lên thành bỏng rồi giã thành bột, vê tròn thành quả. Quả đượcthái thành những thanh nhỏ bằng ngón tay, tẩm gấc thành con cái đỏ, tẩm quả dànhdành thành con cái vàng, rồi đem rán mỡ giòn tan cộng với mạch nha làm từ mầmlúa ngọt và mát, mứt dừa, vừng, lạc rang thơm tróc vỏ. Cả nồi mạch nha được nhàotrộn với những nguyên vật liệu trên cùng những hạt bỏng trắng tinh, đun vừa lửađến độ dẻo cần thiết, bánh mềm, đem lèn chặt trong những chiếc khuôn bằng gỗhình chữ nhật được lót thêm vừng, lạc, mứt dừa. Khi bánh nguội, dóc khuôn lấy racắt thành những thanh nhỏ, đóng hộp. Trên ban thờ ngày xuân, những hộp bánhcáy được xếp bên những bánh chưng, bánh dày, mâm ngũ quả.
IV.
Chả mực Hạ Long
Phải nếm thử chả mực của Hạ Long bạn mới cảm nhận được đúng nhấthương vị tuyệt vời của món ăn này. Để có sản phẩm ngon, nguyên liệu để làm chả1414
mực phải là mực mai, loại to, tươi sống. Nguồn nguyên liệu này được các cơ sởlàm chả mực giã tay chọn mua rất kỹ lưỡng, sau đó loại bỏ mai, râu đen, da, ruộtvà bầu mực… rồi rửa thật sạch và thấm khô. Mực được bỏ từng miếng một vào cốivà giã bằng tay. Có miếng được giã hơi rối, vừa đủ để bắt dính. Sau khi hoàn thànhkhâu giã, chả mực được nặn thành từng miếng rồi rán vừa lửa và để khô.Món chả mực ngon nhất vẫn là dùng với xôi trắng. Hạt xôi khô nhưng mềm,thơm hương nếp mới quyện với mùi chả vừa béo vừa ngọt. Mới ngửi đã thấy khómà cưỡng lại được.V.
Cốm Vòng Hà Nội
Nói đến cốm Vòng phải là thứ cốm dẹt, màu xanh non làm từ nếp cái hoavàng vừa qua kỳ đổ sữa. Nghề làm cốm cũng lắm công phu. Khi cây lúa hoe hoevàng, chỉ mười ngày nữa là gặt rộ là lúc người làng Vòng đi chọn ngắt từng bôngdài, hạt mẩy về chế biến. Muốn cốm ngon thì phải cắt lúa đúng lúc. Lúa già hạtcốm không còn xanh, cứng và gãy nát. Lúa non quá, hạt cốm bết vào vỏ trấu, nhãomất ngon. Thường lúa gặt hôm nào đem rang và giã cốm hôm đó. Nghề làm cốmvất vả nhất là công đoạn rang lúa. Rang lúa sao cho vừa lửa, hạt cốm chín tới,không giòn mà tróc trấu. Giã cốm bằng loại cối riêng, nhịp chày nhẹ và đều, saocho cốm mịn và dẻo.Cốm được gói vào lá sen già ấp ủ hương hoa sen tinh khiết hoặc lá khoai ráyxanh non, bóng nõn mỡ màng, và buộc bằng những sợi rơm vàng. Để ăn cốmngười ta không dùng bát mà phải bốc từng dúm cốm nho nhỏ đựng trong lá sen,nhai cốm phải thật chậm rãi để cảm nhận vị ngọt thơm thoang thoảng của lúa nếpnon và hương sen ngan ngát.
Đặc Trưng Văn Hóa Ẩm Thực Miền Nam
Nhắc đến văn hóa ẩm thực miền Nam chắc chắn bạn sẽ nghĩ ngay đến những món ăn làm say đắm lòng người như lẩu mắm, cá lóc nướng trui, hủ tiếu, … Mỗi món ăn đều rất bình dị nhưng chứa đựng nhiều giá trị văn hóa, thể hiện nhân sinh quan của đất và người Nam Bộ.
Nét đặc trưng trong văn hóa ẩm thực miền Nam
Nam Bộ được mệnh danh là vựa lúa của đất nước ta, không chỉ cung cấp đủ cho người dân địa phương mà còn góp phần quan trọng vào xuất khẩu. Với mạng lưới sông ngòi dày đặc cùng với những hệ thống sông lớn chảy qua và đường bờ biển dài, Nam Bộ có nguồn thủy hải sản phong phú. Đặc biệt, Nam Bộ chịu ảnh hưởng rõ rệt của khí hậu nhiệt đới gió mùa, nhiệt độ quanh năm cao, có 2 mùa mưa, nắng, ít chịu ảnh hưởng của thiên tai. Tất cả những đặc điểm này của thiên nhiên đã góp phần mang đến cho miền Nam nguồn thực phẩm phong phú đa dạng từ đó người dân thỏa sức sáng tạo nên nhiều món ăn ngon.
Thực phẩm chính là lúa gạo, thủy hải sản, rau quả. Món ăn Nam mang phong cách của vùng sông nước hoang dã và hào sảng. Người dân sống dựa vào thiên nhiên, tận dụng những nguồn thực phẩm của thiên nhiên theo mùa để đưa vào bữa cơm của mình. Món ăn được chế biến từ thực phẩm đến từ thiên nhiên. Đặc biệt, là các loại rau, đọt cây, các loại bông… có thể ăn sống, nấu canh, chấm, ăn lẩu.
Mùa nào thức nấy chính là đặc trưng trong văn hóa ẩm thực của người Nam Bộ. Mùa nước nổi và mùa gặt chính là 2 mùa mang đến nhiều sản vật làm nên điểm cuốn hút của người miền Nam. Với mùa nước nổi, bạn sẽ thấy bữa ăn của người Nam Bộ xuất hiện cá linh, bông điên điển, bông súng… Hoặc đến mùa gặt, là thời điểm lý tưởng đến thưởng thức món cá lóc, cua đồng, rau đắng một cách ngon nhất.
Đa số món ăn của người Nam Bộ đơn giản trong cả thành phần nguyên liệu và cách chế biến. Vị ngọt, béo trong nước cốt dừa chính là nét đặc trưng trong ẩm thực của người miền Nam. Khẩu vị của người Nam Bộ khá rõ ràng vị nào ra vị nấy. Điển hình như, món kho quẹt cũng sẽ mặn đến quéo lưỡi, hay vị cay thanh của nước chấm có gừng
Nếu như người miền Bắc yêu thích vị đậm đà, người miền Trung thích vị cay nồng thì người miền Nam lại thích vị ngọt. Đường trở thành gia vị không thể thiếu trong các món ăn khi chế biến. Nhiều món chè ngọt đậm nổi tiếng cũng có xuất phát điểm từ Nam Bộ như chè bắp, chè bưởi, chè ba ba
Một đặc trưng khác trong ẩm thực Nam Bộ đó chính là chế biến và ăn tại chỗ. Người miền Nam cho rằng, thưởng thức món ăn kiểu này mới có thể tận hưởng trọn vẹn hương vị dân dã của nguyên liệu. Một trong những món ăn thể hiện rõ nét phong cách này chính là cá lóc nướng trui hay nồi canh chua cá lóc ngay sau buổi tát đìa.
Một số món ăn nổi tiếng của Nam Bộ
Một trong những món ăn ngon được nhiều người ưa chuộng ở miền Nam yêu thích là hủ tiếu Nam Vang. Theo nhiều tài liệu, hủ tiếu Nam Vang là món ăn có nguồn gốc từ Campuchia. Nước lèo được ninh từ xương heo, rau củ, mực khô, tôm khô trong veo quyện chặt với sợi hủ tiếu dai ngon. Món ăn thật sự đã níu kéo nhiều thực khách đến với ẩm thực Nam Bộ.
Cá lóc nướng trui chắc chắn là đặc sản ngon trứ danh của đất Nam Bộ. Cá lóc được bắt ở các đồng ruộng sau đó cơ chế kỹ, hoàn toàn không tẩm ướp gia vị rồi đem xiên qua thanh tre. Sau đó đem vùi trong rơm khô nướng chín. Cuối cùng, người ta cạo phần lớp da cháy bên ngoài và thưởng thức phần thịt cá bên trong. Bạn có thể dùng cá lóc nướng trui cuốn chung với bánh tráng, rau sống, bún và chấm với nước mắm tỏi ớt.
Đến Nam Bộ không thể không thưởng thức lẩu mắm, bạn sẽ từ từ cảm nhận vị đậm đà của mắm cá và các loại rau đặc trưng chỉ có riêng ở vùng sông nước này. Nước dùng lẩu mắm được chế biến từ mắm các loại cá chỉ có ở mùi nước nổi miền Tây Nam Bộ. Ăn kèm với lẩu mắm là các loại hải sản và rau củ như: cà tím, bông súng, rau muống.
Lẩu cá linh bông điên điển là đặc sản mỗi khi mùa nước nổi về. Được chế biến từ những nguyên liệu tự nhiên từ sông nước, lẩu cá linh bông điên điển mang đậm hương vị dân dã. Thế nhưng, món ăn lại chinh phục người dùng bởi vịt ngọt tự nhiên của cá linh, thanh mát của các loại rau ăn kèm và màu sắc vô cùng bắt mắt.
Bánh bò là một trong những món bánh hấp dẫn của người miền Nam. Sở dĩ, nó có tên bánh bò là bởi vì bánh mềm xốp và có hình dạng như nhũ con bò. Hoặc có cách lý giải khác về tên gọi này là trong quá trình ủ men, bột sẽ dậy và bò lên vành tô. Bánh xốp, có nhiều lỗ khí, mềm, thơm mùi dừa.
Một số quán ăn ẩm thực miền Nam ở Sài Gòn
Dựa vào một số trang chuyên review ẩm thực tại Việt Nam, DisneyCooking sẽ giúp bạn liệt kê một số quán ăn chuyên về ẩm thực miền Nam tại TP. HCM:
Quán Út Cà Mau chuyên phục vụ các món chuyên về cua và được chế biến theo đậm vị của người miền Nam.
Mekong Kitchen chuyên phục vụ các món ăn miền Tây Nam Bộ. Bạn có thể tìm thấy các món ăn đặc trưng như: bánh khọt sò điệp, gỏi sầu đâu, ốc bươu nhồi, cá tai tượng chiên xù.
Quán Bụi chuyên phục vụ các món ăn dân dã, đậm đà hương vị Nam Bộ. Đến đây, bạn sẽ được đưa trở về với những món ăn đơn giản nhưng sẽ phải nhớ mãi không quên.
Hủ tiếu Nam Vang Thành Đạt ngon chuẩn vị là nơi nhiều người lui tới khi muốn thưởng thức món ăn nổi tiếng này. Giá khoảng 35.000đ/tô.
Làng nướng Nam Bộ là nhà hàng chuyên phục vụ các món ăn dân dã của người dân Nam Bộ từ xưa cho đến nay. Với hơn 10 năm thành lập, nhà hàng đã tạo được tiếng vang trong lòng thực khách.
Văn hóa ẩm thực miền Nam với nhiều đặc trưng khiến nhiều đầu bếp nổi tiếng trên thế giới yêu thích. Nếu là một tín đồ của ẩm thực, đừng chần chừ hãy đến ngay với Nam Bộ để tận hưởng một không gian ẩm thực đầu dân dã và hấp dẫn.
ĐĂNG KÝ TƯ VẤN MIỄN PHÍ:
Cập nhật thông tin chi tiết về Nét Đẹp Văn Hóa Ẩm Thực Việt trên website Raffles-hanoi.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!